ئۆتمۈشنىڭ مەسئۇلىيىتىنى ئېلىش، ئۆتمۈش بىلەن يۈزلىنىش ئارقىلىق ئەمەلگە ئاشىدۇ. بۇ يۈزلىنىش، ئادەتتە ماددىي ۋە مەنىۋىي جەھەتلەر بىلەن شەكىللىنىدۇ.بۇ ماقالىدە مۇزاكىرە قىلىدىغان كوللېكتىپ خاتىرە (خاتىرىلەش مەدەنىيىتى)، ئۆتمۈشتە ناھەقچىلىققا ئۇچرىغان كىشىلەرنىڭ خاتىرىلىرىنى ۋە ئەسلىمىلىرىنى ياشىتىشقا مەركەزلىشىدۇ. كوللېكتىپ خاتىرە چۈشەنچىسىگە قارايدىغان بولساق، ئەمەلىيەتتە جەمئىيەتنىڭ ئورتاق خاتىرىسىنى شەكىللەندۈرگەن ئۆتمۈش بىلەن يۈزلىنىۋاتقانلىقىنى كۆرىمىز.
ئەسكەرتىش: ئۇيغۇر تەتقىقاتى ئىنستىتۇتى تور بېتىدىكى ماقالىلەرنى مەنبەسىنى ئەسكەرتمەستىن باشقا ھەرقانداق يەرگە كۆچۈرۈپ چاپلاشقا بولمايدۇ.